Put do vozačke dozvole - B kategorija

U kategoriju B ubrajaju se motorna vozila, osim vozila kategorije A, čija najveća dozvoljena/dopuštena masa nije veća od 3.500 kg i koja nemaju više od osam sjedišta/sjedala, ne računajući sjedište za vozača.

Da bi mogli polagati vozački ispit kategorije B morate ispuniti određene uslove i prvi uslov za to je dovoljan broj godina, a za kategoriju B to je 18 godina.

Naredni korak jeste da izaberete auto školu u kojoj ćete odraditi cijeli proces polaganja vozačkog ispita. Pregled auto škola možete naći na Informativnoj karti BIHAMK-a, tj. OVDJE.

Nakon što ste odabrali auto školu, da bi mogli početi svoj proces obuke, potrebna je sljedeća dokumentacija:

- uvjerenje o zdravstvenoj sposobnosti za upravljanje motornim vozilom – nadležna zdravstvena institucija;
- prijava boravka – CIPS;
- važeća lična karta.

Ono što Vas čeka na putu do vozačke dozvole je:

- prijava i predavanja iz prve pomoći;
- polaganje ispita iz osnova pružanja prve pomoći;
- teoretska obuka;
- polaganje ispita poznavanja propisa bezbjednosti saobraćaja na putevima;
- obuka upravljanja motornim vozilom;
- polaganje ispita iz upravljanja motornim vozilom.

PRVA POMOĆ

Osposobljavanje kandidatkinja i kandidata za vozače motornih vozila iz prve pomoći obavlja Crveni krst/križ u Bosni i Hercegovini.

Predavanja prve pomoći trajala su 9 časova, od čega je 6 časova teoretske obuke, a 3 časa praktične obuke. Predavanja se organizuju u prostorijama Crvenog krsta nadležne općine. Nakon odslušanih predavnja, Crveni krst/križ kandidatkinji ili kandidatu izdaje Potvrdu o završenom osposobljavanju iz prve pomoći.

Nakon toga, Vaš instruktor Vas prijavljuje za polaganje ispita iz prve pomoći, koji se održava u nadležnom ministarstvu (npr. u Kantonu Sarajevo nadležno je Ministarstvo za odgoj i obrazovanje KS). Ispit se sastoji od 10 pitanja. Da bi kandidati položili ispit potrebno je da tačno odgovori na najmanje 8 pitanja. Nakon polaganja, izdaje se Uvjerenje o položenom ispitu iz poznavanja pružanja prve pomoći, bez kojeg nećete imati pravo na obuku iz upravljanja motornim vozilom.

Program prve pomoći obuhvata:

- ciljeve, zadatke i značaj prve pomoći;
- postupak radnji pri pružanju prve pomoći (mjere oživljavanja, prestanak disanja i rada srca, besvjesno stanje, krvarenje, otvorene povrede – rane);
- povrede koje zahtijevaju imobilizaciju i evakuaciju povrijeđenog lica;
- ostale zdravstvene povrede i oštećenja;
- značaj zdravstvene sposobnosti za bezbjedno upravljanje motornim vozilom.

ISPIT POZNAVANJA PROPISA BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA

Osposobljavanje kandidata za vozače iz teoretskog dijela obavljaju auto škole. Teoretski dio obuke, odnosno predavanja iz oblasti bezbjednosti saobraćaja, organizuje i održava auto škola. Na predavanjima kandidati prelaze tri dijela: teoretski dio, saobraćajne znakove i raskrsnice. Kandidati su dužni odslušati 28 časova teoretske nastave nakon čega imaju pravo polaganja ispita koje se održava u prostorijama Ministarstva obrazovanja kantona. Kandidatkinja ili kandidat ima pravo na izostanak od 8 časova sa predavanja iz saobraćajnih pravila i propisa, iz opravdanih razloga.

Teoretski dio osposobljavanja kandidata za vozače motornih vozila obuhvata:

- osnovne propise o drumskom saobraćaju, uslove za upravljanje vozilom;

- ponašanje učesnika u drumskom saobraćaju, međusobne odnose i sporazumijevanje učesnika u saobraćaju, čuvanje okoline, ofanzivnu i defanzivnu vožnju, uticaj alkohola, djelovanje opojnih droga na bezbjedno upravljanje vozilom i uticaj drugih nepovoljnih psiho-fizičkih stanja (umor, bolest i sl.);

- pravila saobraćaja na putevima, saobraćajne znakove i njihovo značenje, znakove koje daju ovlaštena lica, uočavanje i predviđanje sabraćajne situacije, opasnosti koje nastaju zbog nepoprisnog poduzimanja radnjiu saobraćaju i sl;

- vozilo u funkciji bezbjednosti saobraćaja, izvođenje radnji značajnih za uspješno i bezbjedno upravljanje u skladu sa saobraćajnim pravilima i uslovima na putu i u saobraćaju, osnobve tehničkog funkcionisanja uređaja na motornom vozilu značajnih za bezbjednost saobraćaja na putevima (uređaji za zaustavljanje, uređaji za upravljanje, uređaji za davanje svjetlosno-signalnih znakova i za osvjetljavanje puta i vozila, pneumatici, sile koje djeluju na vozilo, bezbjednosne mjere pri vuči vozila, prijevoz tereta i lica, te priprema vozila za vožnju);

- sadržaje koji doprinose povećanju bezbjednosti svih učesnika u saobraćaju, sadržaje koji doprinose razvijanju humanih odnosa i odnosa uzajamnog poštovanja i razumijevanja među učesnicima u saobraćaju, postupak i dužnosti u slučaju saobraćajne nezgode, kontrolu saobraćaja i kaznenu odgovnornost.

Prilikom prijave ispita iz poznavanja propisa bezbjednosti saobraćaja potrebna vam je Potvrda o završenom osposobljavanju iz poznavanja propisa o bezbjednosti saobraćaja na putevima, koju izdaje auto škola u kojoj ste odslušali predavanja. Ispit iz poznavanja propisa bezbjednosti saobraćaja na putevima se vrši pismenom provjerom i sastoji se od 20 pitanja iz oblasti teorije, 10 pitanja iz oblasti saobraćajnih znakova i 10 pitanja iz oblasti raskrsnica. Tačni odgovori na pitanja iz oblasti teoretskih pitanja vrednuju se sa 2 boda, iz oblasti znakova sa 3, a iz oblasti raskrsnica sa 5 bodova. Ukupan broj bodova iznosi 120. Kandidat je položio ispit ako je na osnovu tačnih odgovora postigao minimalan broj bodova 108 (90 % od ukupnog broja mogućih bodova. Ocjenjivanje kandidata vrši se ocjenom “položio” ili “nije položio”, a rezultati se dobiju istog dana. Nadležno ministarstvo kandidatu koji je položio ispit izdaje Uvjerenje o položenom ispitu iz poznavanja propisa o bezbjednosti saobraćaja na putevima/pružanja prve pomoći.

Nakon položenog ispita pružanja prve pomoći i poznavanja propisa bezbjednosti saobraćaja kandidat ima pravo na početak praktičnog dijela obuke.

OBUKA UPRAVLJANJA MOTORNIM VOZILOM I POLAGANJE

Osposobljavanje kandidata za vozače iz praktičnog dijela obavljaju auto škole i to licencirani instruktor vožnje. Praktični dio se obavlja na javnim cestama i ulicama grada. Svaki kandidat prije polaganja ispita upravljanja motornim vozilom mora imati 35 časova obuke upravljanja motornim vozilom. Osposobljavanje kandidata za vozača motornih vozila koji ima fizički invaliditet mora se obavljati na prilagođenom vozilu za osobe sa invaliditetom koje mora atestirati ovlaštena institucija.

Prva četiri časa obavljaju se na poligonu ili na cesti sa manjom frekvencijom saobraćaja, a nakon toga osposobljavanje se vrši na javnoj cesti. Nastavni čas traje 45 minuta, a nastavni blok čas 90 minuta. U toku jednog dana kandidat može imati najviše dva nastavna časa ili jedan nastavni blok čas.

Praktični dio osposobljavanja kandidata za vozače motornim vozila obuhvata:

- upoznavanje s vozilom, pripremu vozila za vožnju, učenje osnovnih elemenata vožnje na poligonu ili odgovarajućoj površini (polazak, kočenje i zaustavljanje, promjena stepena prijenosa, promjena smjera vožnje, vožnja unazad i polukružno okretanje);

- učenje vožnje na putevima sa manjim intenzitetom saobraćaja u naselju i izvan naselja (uključivanje i isključivanje, okretanje i vožnja unazad, kočenje i zaustavljanje, parkiranje, mimoilaženje i obilaženje, prestrojavanje i vožnja kroz raskrsnicu, održavanje rastojanja, vožnja na uzdužnom nagibu, prilagođavanje vožnje, predviđanje i izbjegavanje opasnosti);

- učenje vožnje na putevima s intenzivnim saobraćajem u naselju i izvan naselja, vožnju u gradu, peilagođavanje brzine, vožnja kroz raskrsnicu s različitim načinom uređenja saobraćaja (ovlašteno lice, semafor, saobraćajni znakovi i saobraćajna pravila), vožnju u jednosmjernoj ulici, vožnju na putu sa više saobraćajnih traka, prestrojavanje, mimoilaženje i preticanje, vožnju na prelazu puta preko željezničke pruge;

- učenje vožnje u složenim saobraćajnim uslovima, vožnju u koloni, vožnju u vršnom opterećenju drumskog saobraćaja, ponašanje prema pješacima i drugim učesnicima u saobraćaju, samostalnu vožnju, vožnju u posebnim uslovima (noć, kiša, snijeg, magla, i sl.).

Termini obuke se dogovaraju sa instruktorom auto škole i nakon završetka praktičnog dijela obuke kandidati se mogu prijaviti za polaganje vozačkog ispita. Autoškola koja je obavila obuku kandidata izdaje Potvrda o završenom osposobljavanju iz upravljanja m/v koja je potrebna kandidatu za polaganje vozačkog ispita. Polaganje se vrši na javnim cestama i u vozilu u kojem je kandidat prošao obuku. Prilikom polaganja u vozilu se nalazi kandidat, instruktor i član komisije za polaganje vozačkog ispita. Nakon uspješno položenog ispita, nadležno Ministarstvo za obrazovanje, nauku i mlade kantona izdaje Uvjerenje o položenom vozačkom ispitu za upravljanje motornim vozilom.

IZDAVANJE VOZAČKE DOZVOLE

Poslije položenog vozačkog ispita za izdavanje vozačke dozvole potrebni su sljedeći dokumenti:

- Zahtjev obrazac VD-1;
- Uvjerenje o zdravstvenoj sposobnosti osobe za upravljanje motornim vozilom one kategorije ili potkategorije za koju se traži vozačka dozvola, koje ne može biti starije od dvanaest mjeseci;
- Uvjerenje o položenom vozačkom ispitu za upravljanje motornim vozilom one kategorije ili potkategorije za koju se traži izdavanje vozačke dozvole;
- Dokaz o prebivalištu, odnosno boravišnu (uvidom u ličnu kartu);
- Dokaz o odobrenom boravku stranog državljanina;
- Dokaz o uplati od 60,00 KM za obrazac vozačke dozvole koja se plaća platnim na račun, svrha doznake: uplata za vozačku dozvolu.

Rok važenja vozačke dozvole od 10 godina računa se od dana njenog izdavanja odnosno produženja njenog važenja.

SLOVO P

Posljednji korak za vozače početnike prije samostalne vožnje jeste slovo P kojim moraju da obilježe svoje vozilo. Ovo je obavezno za vozače početnike i to dvije godine od dana izdavanja vozačke dozvole i to prema Članu 186. Stav (9) Zakona o bezbjednosti saobraćaja na putevima u Bosni i Hercegovini – ''Lica/osobe koja prvi put stekne vozačku dozvolu obavezna/obvezna su da, u trajanju od dvije godine, obilježe vozilo kojim upravljaju posebnim znakom. (Pravilnik o načinu obilježavanja motornog vozila kojim upravlja osoba koja prvi put stekne vozačku dozvolu).''