Putuj Bosnom i Hercegovinom: Stari grad Ostrožac

Grad kojim su kroz historiju hodili hrvatski plemići i knezovi, age, kapetani i begovi, grofovi, vitezovi i aristokrate, pjesnici, umjetnici, pa i sam Tito, predstavljao je kontinuitet života kroz različite vremenske epohe, čiji tragovi se i danas jasno vide.

Kada se pogleda iz daljine, sa svojim jakim zidinama i visokim tornjevima, predstavlja dvorac nalik na dvorce iz bajke, a kada se zaviri u njega i popne na njegove zidine, dobije se savršen pogled na okruženje.

Video by: Dron.ba

Ono što je vrlo zanimljivo jeste da je čitav ovaj kompleks Starog grada Ostrošca, zidan tokom čak četiri perioda, a najstariji dio, prema historijskim podacima, izgrađen je još 1286. godine, kao posjed knezova Blagajskih Babonića, hrvatske plemićke porodice koja je u tom periodu vladala ovim mjestom.

Tvrđava se sastoji od srednjovjekovne utvrde, utvrde iz Osmanskog perioda i zbirke skulptura koja se nalazi u prirodnom okruženju Starog grada. Koliko je samo utvrđenje bilo pažljivo i mudro konstruisano, dovoljno govori podatak da je tokom perioda kada je njim upravljao general Ivan Lenković sa svojih 40 vojnika, Osmanlijama trebalo preko gotovo sto godina da ga osvoje, te je u ruke Osmanlija tvrđava došla 1577. godine. Njihovim dolaskom u predgrađu Ostrošca formiraju se naselja, izgradila se džamija i mekteb i u Starom gradu prave se još tri tabije koje su služile za gospodare, te jedna kao konjušnica.

Mehmed-beg Beširević je kao posljednji kapetan Ostrošca grad prodao tadašnjem gradonačelniku Bihaća, grofu Lotharu van Berksu koji je započeo restauraciju grada. Van Berks u periodu između 1900. i 1902. godine započinje i gradnju raskošnog dvorca u neogotičkom stilu sa velikim brojem prostorija, salona za prijem i apartmana. Preko rijeke Une tada je dao i da se izgradi drveni most koji vodi do ove utvrde.

U periodu Drugog svjetskog rata, tj. za vrijeme Bihaćke Republike, Ostrožac je jedno vrijeme bio i sjedište Vrhovnog štaba NOR-a, a u njemu je, od decembra 1942. do januara 1943. boravio čak i Josip Broz Tito. Pored toga, u tom periodu na dvorcu se nalazio i veliki pjesnik Vladimir Nazor, gdje je i napisao svoje čuveno djelo “S partizanima”.

Nakon rata, dvorac je pretvoren u Dječiji dom te je zbog toga pretrpio izmjene u prvobitnom enterijeru, ali i rušenje prvobitnog objekta. Tada je u dvorištu dvorca izgrađena i osnovna škola koja je nedugo nakon toga uklonjena.

Sve to dokazuje da Stari grad Ostrožac nije građen prema unaprijed utvrđenom planu, jer su njegovi pojedini objekti građeni u kontinuitetu od srednjeg pa do početka XX stoljeća, prvo zbog potrebe odbrane kada je oblikovanje osnove i zidova uvjetovano načinom ratovanja i vrstom naoružanja, da bi se kasnije sve gradnje odvijale na inicijativu i prema željama i potrebama vlasnika, kako navode iz Komisije.

Savremenici svakog od pobrojanih historijskih perioda utkali su dio sebe u Ostrožačke zidine, i to ono najljepše što su znali i umijeli, pa bi takva neprocjenjiva blaga trebalo samo sačuvati. Ipak, kao i sve druge historijske građevine širom naše zemlje, i Stari grad Ostrožac danas nagriza neumoljiva sila prirode i zub vremena. Njegova tvrđava je spomenik kulture koji po svojoj vrijednosti i značaju, neupitno, nadilazi granice lokalnog nivoa. Grad je neprocjenjivo blago države Bosne i Hercegovine i dat je 'u amanet' svima nama.

Bitno je još naglasiti da na ovom prostoru nikada nisu vršena detaljna arheološka istraživanja i ozbiljne studije, tako da Ostrožac i dalje krije svoje tajne i mističnosti. Ova se tvrđava nalazi na listi nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine od 2013. godine.

Ukoliko dolazite na tvrđavu Ostrožac, do nje se može doći iz dva smjera. Ukoliko se dolazi iz pravca Cazina koji je udaljen 10 km od Ostrošca, na izlazu iz Ostrošca nalazi se skretanje za Stari Grad Ostrožac gdje se nalazi tvrđava, a od ovog skretanja udaljena je cca 300 metara. Ukoliko se dolazi iz pravca Bihaća, sa magistralnog puta M-14 Bihać-Srbljani, u mjestu Srbljani skreće se na magistralni put M-4.2 prema Cazinu. Nakon 4,2 km ulazi se u Ostrožac i skreće se desno za stari Grad Ostrožac.

Pogledajte mapu:

Život je putovanje!